De grenscontrole bij Palanka, aan de de grens met Moldavië en Oekraïne, gaat deze keer opvallend soepel. Niemand hoeft de bus uit en de bagage wordt niet gecontroleerd. Volgens mij heeft de buschauffeur iets geregeld met de douane. Hij wil blijkbaar zijn uur vertraging inhalen.
Eind vorig jaar was ik voor het laatst in Odesa. De situatie is sindsdien niet veel veranderd. Nog steeds klinkt er regelmatig luchtalarm en zijn er drone-aanvallen en raketbeschietingen. Dima, een van onze medewerkers laat mij op zijn telefoon de beelden zien. Een woonblok dat zwaar beschadigd is door een drone-inslag. “Dit was nog geen kilometer verderop. We konden de inslag voelen”.
Negeer het luchtalarm niet, ga naar de schuilkelder!
Zo op het eerste gezicht is er niet veel aan de hand in Odesa. Er is verkeer, mensen gaan naar hun werk of de winkel. Wij eten buiten een ijsje. Maar even verderop staat een groot reclamebord: Negeer het luchtalarm niet! Ga naar een schuilkelder!
Elk ogenblik kan het luchtalarm afgaan.
Vanwege de instabiele energievoorziening in Oekraïne hadden wij vorig besloten om geld beschikbaar te stellen voor zonnepanelen en batterijen. Die zijn inmiddels geplaatst. En daar is onze staf blij mee. Van stroomonderbrekingen hebben zij nu nauwelijks last meer.
Alweer ruim drie jaar is de oorlog begonnen waar onze staf de gevolgen dagelijks van merkt. Met een vader of man aan het front, met familieleden of vrienden die zijn gevlucht en de aanhoudende luchtalarmen al dan niet gevolgd door een drone-aanval. En de vermoeidheid begint toe te slaan. “Wie had gedacht dat de oorlog zo lang zou duren? Er schijnt geen eind aan te komen.” Maar die uitzichtloosheid houdt hen niet tegen. Sinds het uitbreken van de oorlog is het werk door hen alleen maar uitgebreid.
Zonnepanelen op het kantoor van Mission Possible
Vorig jaar is begonnen met een speciaal programma voor vrouwen. “Veel van deze vrouwen leven in grote onzekerheid over het lot van hun man, die aan het front zit. Een aantal van hen zijn weduwe geworden.” verteld Tanya die leiding geeft aan de Mission Possible organisatie in Odesa. “In het begin was het moeilijk om deze vrouwen bij elkaar te krijgen. Vragen die de vrouwen hadden waren: Wat wordt er van mij verwacht? Moet ik ook wat zeggen? Hoe wordt er tegen mij aangekeken? Maar met name in de dorpen waar wij een programma voor de kinderen hebben en waar ze ons kennen gaat het nu goed. Een tijdje terug hebben wij voor deze vrouwen een uitje geregeld met een overnachting. Zonder kinderen, zonder afleiding. Voor velen van hen was dat de eerste keer. Dat heeft hun erg goed gedaan. Ze praten er nu nog over en kijken uit naar de volgende keer.”
Kortgeleden is de staf begonnen met een tienerclub. “We merkten dat de jeugd vanaf 12 jaar begon af te haken. We organiseren nu speciaal voor hen een tienerclub en daar is veel behoefte aan. Veel vaders zitten lange tijd aan het front, sommigen worden vermist. Dat heeft grote impact op de kinderen. Ze raken in zichzelf gekeerd en sluiten zich af. Maar door deelname aan de clubactiviteiten bloeien ze ondanks hun omstandigheden weer op.“ Lees hier verhalen van de kinderen van de tienerclub.
Ondanks de oorlog gaat het leven ook door
Tanya laat me weten dat ze zich voorbereiden op een nieuw programma: Traumaverwerking voor gezinnen. Mannen komen getraumatiseerd terug van de oorlog. Als daar geen begeleiding voor komt gaat dat voor grote problemen zorgen. Tanya en haar staf hebben al een training gevolgd, maar daar moet nog een vervolg aan worden gegeven.
Ik vraag Tanya en de staf of zij wel een beetje rekening houden met zichzelf. Het team is klein en er is al veel werk te doen. “De zomer is voor ons een drukke periode met onze zomerkampen en de voorbereiding die daar bij komt kijken. In augustus nemen wij vakantie. Dan zijn we op tijd terug om het programma in de dorpen in september weer op te starten.”
De omstandigheden zijn verre van eenvoudig, het einde van de oorlog is nog niet in zicht en vrede is tot nu toe een loze belofte gebleken. Ondanks dat alles geven Tanya en haar team de moed niet op. Ik ben onder de indruk van hun inzet en doorzettingsvermogen. Met jullie hulp blijven wij hen ondersteunen.
